Το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης, στο πλαίσιο της δι­αρ­κούς προ­σπά­­­θειας που καταβάλλει για την πληρέστερη πληροφόρηση και ενη­μέρωση, τόσο του ε­πι­χει­­­ρηματικού κόσμου και των φορέων (κρατικών ή μη) της πόλης της Θεσσαλονίκης, όσο και των κατοίκων της, συνεχίζει την περιο­δι­κή διεξαγωγή Έρευνας Οικονομικής Συγκυρίας –σε επίπεδο Νομού Θεσσαλο­νί­κης – που αφορά επιχειρήσεις των τεσσάρων τομέων της οι­κο­­νομίας και κατα­να­λωτές.

Η Έρευνα Οικονομικής Συγκυρίας του Νομού Θεσσαλονίκης (“Βαρόμετρο ΕΒΕΘ”) δι­ε­ξά­γε­ται δύο φορές το χρόνο, κατά το 2^ο 15νθήμερο των μηνών Μαρ­τίου και Σεπτεμβρίου, σε συ­­νολικό δείγμα 1.500 ερωτώμενων (800 επιχειρή­σε­ων και 700 κατανα­λωτών). Η έρευ­να κα­λύπτει και τους τέσσερις τομείς της οι­κο­νομίας (βιομηχα­νία –μεταποίηση, υπηρεσίες, λι­α­­νι­κό εμπόριο και κατασκευ­ές).

Η έρευνα για το “Βαρόμετρο ΕΒΕΘ” διεξάγεται με τηλεφωνικές συνεντεύξεις με τους υπευ­θύνους των επιχειρήσεων (Γενικούς Διευθυντές ή Διευθυντές Οικο­νο­μι­κών ή Διευθυντές Πω­­λήσεων ή τους ιδιοκτήτες, αν πρόκειται για μικρότερες επι­χειρήσεις) με τη χρήση των ερω­τηματολογίων που χρησιμοποιούνται α­πό το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχα­νι­κών Ερευνών (ΙΟΒΕ) και την Ευρω­παϊκή Ένωση (DG ECFIN), προκειμένου τα αποτελέσματα να εί­ναι συγκρίσιμα με τις αντίστοιχες έρευνες που διεξάγονται σε Εθνικό (ΙΟΒΕ) και Ευ­ρω­παϊκό (DG ECFIN) επίπεδο.

1.       ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ

Ο “Δείκτης Εμπιστοσύνης Καταναλωτών” υπολογίζεται με βάση τις προβλέψεις τους για τη γε­νικότερη οικονομική κατάσταση της χώρας, την οικονομική κατά­σταση του νοικοκυριού τους, την πρόθεση αποταμίευσης και την πρόβλεψη για την ανεργία. Διευκρινίζεται, ότι οι προ­βλέψεις κινού­νται στο διάστημα +100 (ση­μαίνει ότι ό­λοι προβλέπουν αύξηση) έως -100 (ση­μαίνει ότι όλοι προ­βλέπουν μείωση) και εμφα­νί­ζο­νται ως διαφορές μεταξύ θετικών – αρ­­νη­­τικών απαντή­σε­ων. Πιο συγκεκριμένα, αρ­νη­τική διαφορά σημαίνει ότι το ποσοστό αυ­τών που προ­βλέπουν μείωση ενός μεγέθους, είναι υψηλότερο του ποσοστού εκείνων που προσδο­κούν αύ­ξηση και αντίστροφα.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας, οι καταναλωτές στο Νομό Θεσσαλονίκης εμφανί­ζο­νται απαισιόδοξοι, σε σχεδόν ίδιο επίπεδο σε σχέση με τον περασμένο “Σεπτέμβριο 2017”, καθώς ο δεί­κτης κατανα­λω­τικής ε­μπι­­στο­­σύνης στο Νο­μό Θεσσαλονίκης διαμορφώνεται στις -34 μονάδες σε καλύτερο επίπεδο σε σχέση με τον αντί­στοι­χο Εθνι­κό δείκτη ο οποίος διαμορφώνεται στις -53 μο­­νά­δες, ενώ ο δείκτης της Ευρωπαϊκής Έ­νωσης δι­α­μορ­φώνεται στις 0 μο­νά­δες, κα­­τά το μήνα “Μάρτιο 2018”. Σε σχέση με τον περασμένο “Σεπτέμβριο 2017”, παρατηρείται σταθερά απαισιόδοξο κλίμα μεταξύ των καταναλω­τών στο Νομό Θεσσαλονίκης (-34 από -36), ενώ αντίστοιχα σταθερά απαισιόδοξο εμφανίζεται το κλίμα και σε Εθνικό επίπεδο (-53 από -54).

 

Η έρευνα καταγράφει ανακοπή της έντονα θετικής τάσης που εμφανίστηκε το προηγούμενο εξάμηνο (Σεπτέμβριος 2017). Παρά την απουσία πρόσθετων δημοσιονομικών μέτρων για το τρέχον έτος μετά την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης του Προγράμματος Οικονομικής Προσαρμογής, η αναιμική ανάπτυξη της προηγούμενης περιόδου σε σχέση με τις αρχικές προβλέψεις, σε συνδυασμό με την έντονη συζήτηση που αναπτύσσεται σχετικά με την πιθανή εφαρμογή από το 2019 νέων περικοπών στο διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών (μείωση συντάξεων, περιορισμός του αφορολόγητου ορίου του εισοδήματος), έχουν ενδεχομένως συντελέσει στη διατήρηση του κλίματος απαισιοδοξίας σε σταθερό επίπεδο, μετά την εντυπωσιακή ανάκαμψη του προηγούμενου εξαμήνου. Πρέπει, επίσης, να τονιστεί ότι αντίστοιχη τάση παρατηρείται και σε Εθνικό επίπεδο, ενώ θα πρέπει να ληφθούν υπόψη και οι ανησυχητικές εξελίξεις στις σχέσεις με την Τουρκία, που επηρεάζουν αρνητικά το γενικότερο καταναλωτικό κλίμα.

Ειδικότερα, οι Καταναλωτές του Νομού Θεσσαλονίκης αναφέρουν:

• Σταθερά αρνητική αξιολόγηση της οικονομική τους κατάστασης το διάστημα που προηγήθηκε, με πολύ μικρή μείωση της απαισιοδοξίας (σε σχέ­ση με τον “Σεπτέμβριο 2017”) για την πε­ραι­τέρω εξέλιξή της, καθώς η πλειοψηφία πλέον προβλέπουν σταθεροποίηση της οικονομικής κατάστασής τους κατά το επόμενο 12μηνο. Πρέπει μάλιστα να σημειωθεί ότι το ποσοστό όσων δηλώνουν ότι αναμένουν βελτίωση της οικονομικής κατάστασης του νοικοκυριού για τους επόμενους 12 μήνες είναι μεν ακόμα χαμηλό (15%) αλλά διπλάσιο σε σχέση με τον “Σεπτέμβριο 2017” (8%).
• Σταθερά αρνητική αξιολόγηση για την οικονομική κατάσταση της χώρας κατά το τε­λευ­ταίο έτος και παράλληλα σταθερή απαισιοδοξία για το μέλλον (αλλά σε ηπιότερο βαθμό σε σχέση με τις αρνητικές αξιολογήσεις για το προηγούμενο διάστημα).
• Οι καταναλωτές στο Νομό Θεσσαλονίκης ε­κτι­μούν ότι οι τιμές καταναλωτή κινήθηκαν σε γενικά σταθερό επίπεδο κατά το τελευταίο 12μηνο. Μάλιστα αναμένουν η σταθερότητα αυτή να συνεχιστεί και το επόμενο 12μηνο. Σε Εθνικό επίπεδο, οι καταναλωτές θεωρούν ότι οι τιμές το τελευταίο 12μηνο ακολούθησαν ανοδική πορεία και αναφέρουν ότι μελλοντικά αναμένουν να υπάρξει ηπιότερη ανοδική τάση των τιμών.
• Απαισιοδοξία – σταθερή σε σχέση με τον “Σεπτέμβριο 2017” – για την εξέλιξη της ανεργίας. Μάλιστα, το επίπεδο της απαισιοδοξίας στο Νομό Θεσσαλονίκης, είναι ελαφρώς χαμηλότερο (+27) σε σύγκριση με τον αντίστοιχο Εθνικό δείκτη (+33).
• Ως επακόλουθο της σταθερής απαισιοδοξίας των καταναλωτών και των γεωπολιτικών εξελίξεων στην περιοχή, επιδείνωση παρουσιάζει ο δείκτης για την πραγματο­ποί­ηση σημαντικών αγορών προς το παρόν, αλλά και για την πραγ­μα­τοποίηση τέτοιων αγορών στο μέλλον.
• Χαμηλή πρόθεση για αποταμίευση. Σημειώνεται ότι, σε σχέση με τον “Σεπτέμβριο 2017”, παρατηρείται μικρή αύξηση του ποσοστού όσων δηλώνουν ότι αποταμιεύουν (λίγο ή πολύ) στο 14% (από 10%), ενώ το 34% δηλώνει ότι “τραβάει” από τις αποταμιεύσεις ή χρεώνεται όλο και περισσότερο (από 38% τον “Σεπτέμβριο 2017”) και ποσοστό 52% δηλώνουν ότι τα φέρ­νουν ίσα – ίσα με τα εισοδήματά τους (ακριβώς όσο και τον “Σεπτέμβριο 2017”). Η αύξηση, ωστόσο, στο ποσοστό όσων αποταμιεύουν, ενδεχομένως να συνδέεται με τις γεωπολιτικές εξελίξεις στην περιοχή και τα προβλήματα στις Ελληνοτουρκικές σχέσεις, παρά στην βελτίωση των οικονομικών δεδομένων των νοικοκυριών.
• Παρά την σταθερή απαισιοδοξία που επικρατεί στους καταναλωτές, εκτιμάται σχετική ανάκαμψη στην αγο­ρά αυτοκινήτου στο Νομό Θεσ­σα­­λο­νίκης στο επόμενο 12μηνο.
• Σταθερότητα (σε πολύ κακό επίπεδο) για την αγορά ακινήτων και την οικοδομική δραστη­ρι­ότητα γενικότερα αλλά, επιπλέον, βελτιωμένη εικόνα στον τομέα των ανακαινίσεων ή/και επισκευών-βελτιώσεων σπιτιών. Ενδεχομένως, στη βελτίωση αυτή να έχει συμβάλλει η εκκίνηση της υλοποίησης του προγράμματος “Εξοικονομώ κατ’ Οίκον ΙΙ”, που συγκέντρωσε σημαντικό ενδιαφέρον από τα νοικοκυριά.

 

2.       ΕΡΕΥΝΑ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ

Για πρώτη φορά στο ιστορικό των μετρήσεων του “Βαρόμετρου ΕΒΕΘ” από τον Μάρτιο του 2009, ο “Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών για τη Βιομηχα­νία” στο Νομό Θεσσαλονίκης βρίσκεται σε θετικό έδαφος, βελτιωμένος σε σχέση με τον “Σεπτέμβριο  2017”.  Οριακή επιδείνωση παρουσιάζει η τιμή του δείκτη σε Εθνικό επίπεδο, διατηρώντας ελαφρά αρνητικά πρόσημο, ενώ ελαφρά θετικός εμφανίζεται ο δείκτης σε Ευρωπαϊκό επίπεδο.

Πρέπει να τονιστεί ότι η αποβιομηχάνιση του Νομού Θεσσαλονίκης και η μεταφορά πολλών επιχειρήσεων του κλάδου σε γειτονικές χώρες τα τελευταία χρόνια, έχει πλέον καταστήσει δυσχερές ακόμα και το έργο της συμπλήρωσης του δείγματος της έρευνας με τον απαιτούμενο αριθμό επιχειρήσεων του κλάδου.

Έτσι, το ισο­ζύγιο θετικών – αρνητικών εκτι­μήσε­ων του “Δείκτη Επιχειρηματικών Προσδο­κι­­­ών της Βιομηχανίας” βρίσκεται στις +4 μο­νάδες στο Νομό Θεσσα­λο­νίκης (-3 σε Εθνικό και +6 σε Ευρωπαϊκό επίπεδο). Πρέπει να σημειωθεί ότι ο συγκεκριμένος δείκτης εμφανίζει σαφή ανάκαμψη σε σχέση με τον προηγούμενο “Σεπτέμβριο 2017” σε τοπικό επίπεδο (+4 από -6), σχετική σταθερότητα σε Εθνικό επίπεδο (-3 από -1) αλλά και σε Ευρω­παϊκό επίπεδο (+6 από +7).

Μικτές τάσεις παρατηρούνται στην έρευνα της Βιομηχανίας. Η αξιολόγηση για το προηγούμενο εξάμηνο παρουσιάζει μικρή επιδείνωση (-9 από -4) σε σχέση με τον περασμένο “Σεπτέμβριο 2017”, ενώ ταυτόχρονα, το τρέχον συνολικό επίπεδο παραγγελιών των επιχειρήσεων κρίνεται μεν ως μη ικανοποιητικό αλλά εμφανίζει μικρή βελτίωση σε σχέση με το προηγούμενο εξάμηνο (-45 από -50).  Οι αντίστοιχες εκτιμήσεις για το προσεχές 6μηνο σχετικά με την παρα­γω­γή διαμορφώνονται σε  πολύ θετικό επίπεδο και εντυπωσιακά βελτιωμένες, σε σχέση με τον ”Σεπτέμβριο 2017″.  Παράλληλα, το τρέχον επίπεδο παραγγελιών από το εξωτερικό παρουσιάζεται έντονα αρνητικό και σε χαμηλότερο επίπεδο σε σχέση με το προηγούμενο εξάμηνο (-44 από -38), ενώ θετικές αλλά σε χαμηλότερο επίπεδο παραμένουν οι εκτιμήσεις σε σχέση με την εξέλιξη της εξαγωγικής δραστηριότητας στο μέλλον σε τοπικό επίπεδο. Τα παραπάνω, σε συνδυασμό με την σημαντική βελτίωση των εκτιμήσεων για την εξέλιξη της απασχόλησης το επόμενο εξάμηνο (+15 από -1 τον “Σεπτέμβριο 2017”), δείχνουν ότι η εκτιμώμενη σημαντική ανάκαμψη της παραγωγής και της απασχόλησης στον κλάδο της Βιομηχανίας και η συνεπακόλουθη άνοδος του “Δείκτη Επιχειρηματικών Προσδοκιών της Βιομηχανίας” σε θετικό έδαφος, οφείλεται μάλλον σε εκτιμήσεις για ανάκαμψη της ζήτησης στο εσωτερικό (λόγω και των προσδοκιών για μια έντονα θετική επικείμενη τουριστική περίοδο) παρά σε παράγοντες που σχετίζονται με τις εξαγωγές και την εξωστρέφεια.

Ειδικότερα, οι απόψεις των βιομηχανιών του Νoμού Θεσσαλονίκης συνοψίζονται στα ε­ξής:

• Υπάρχει μικρή πτώση της παρα­γωγής (-9 από -4) κατά το τελευταίο εξάμηνο. Αντίστοιχη πορεία επιδείνωσης ακολουθεί ο σχετικός δείκτης και σε Εθνικό επίπεδο, σε θετικό όμως έδαφος (+13 από +23). Οι εκτιμήσεις για την εξέλιξη της παραγωγής στο άμεσο μέλλον αναφορικά με το Νομό Θεσσαλονίκης, ξεπερνούν κάθε προηγούμενο στην ιστορία των μετρήσεων του “Βαρόμετρου ΕΒΕΘ”, ενώ και σε Εθνικό Επίπεδο οι προσδοκίες είναι θετικές αλλά ηπιότερες.
• Πραγματοποιείται σχετικά ικανοποιητικά η διαχείριση των αποθεμάτων και της πα­ρα­γωγικής δυναμικότητας των βιομηχανιών.
• Αποτυπώνεται μικρή αισιοδοξία για το μέλλον σε σχέση με το επίπεδο των ε­ξα­γω­γών, ελαφρά μειωμένη σε σχέση με τον “Σεπτέμβριο 2017”.
• Αναμένεται σχετική σταθερότητα των τιμών για το επόμενο χρονικό διάστημα, ενώ εμφανίζεται σαφώς θετική πρόβλεψη για την εκτίμηση της απασχόλησης στο επόμενο διάστημα.

 

3. ΕΡΕΥΝΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ

Στο υψηλότερο επίπεδο από την καθιέρωση των μετρήσεων του “Βαρόμετρου ΕΒΕΘ” και σαφώς βελτιωμένος σε σχέση με τον “Σεπτέμβριο 2017” εμφανίζεται το κλίμα που καταγράφεται στις επιχειρήσεις παροχής υπη­ρε­σιών στο Νομό Θεσσαλονίκης. Έτσι, ο σχετικός “Δείκτης Ε­πι­χειρηματικών Προσδο­κιών” για τον τομέα των Υπηρε­σι­ών βρίσκεται στις -01 μονάδες, έ­να­ντι +18 μονάδων σε Εθνικό επί­πεδο και +15 μονάδων σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Σε σχέση με τον προηγούμενο “Σεπτέμβριο 2017” υπάρχει σαφώς καλύτερο κλίμα σε τοπικό επίπεδο (-01 ένα­ντι -14), ελαφρά βελτίωση σε Εθνικό επίπεδο (+18 έναντι +15) και σε Ευρω­παϊκό επίπεδο (+15 έναντι +13).

Ειδικότερα, οι επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών του Νομού Θεσσα­λο­νί­κης αναφέ­ρουν:

• Μικρή ανάκαμψη ως προς την εξέλιξη της επιχειρηματικής τους κατάσταση σε σχέση με τον “Σεπτέμβριο 2017” και μικρή βελτίωση της ζήτησης κατά το προηγούμενο διάστημα.
• Θετικές προσδοκίες (στο υψηλότερο επίπεδο από την έναρξη των μετρήσεων του “Βαρόμετρου ΕΒΕΘ” τον Μάρτιο του 2009) και εντυπωσιακά βελτιωμένες σε σχέση με το προηγούμενο εξάμηνο. Θετική προβλέπεται και η εξέλιξη της απασχόλησης στο κλάδο, ενώ σταθεροποιητικές τάσεις αναμένεται να επικρατήσουν σε σχέση με την εξέλιξη των τιμών.

 

4.       ΕΡΕΥΝΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΛΙΑΝΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ

Σε ελαφρά αρνητικό επίπεδο παραμένει ο “Δείκτης Επιχειρημα­τι­κών Προσδοκιών για το Λι­­ανικό Ε­μπό­ριο” στο Νομό Θεσσαλονίκης αλλά με αισθητή ανάκαμψη σε σχέση με τον “Σεπτέμβριο 2017”. Ο αντίστοιχος Εθνικός δείκτης εμφανίζει οριακή βελτίωση, ενώ  ο Ευρω­παϊκός δείκτης παραμένει σχεδόν σταθερός.

Έτσι, το ισοζύγιο θετι­κών – αρνητικών εκτιμήσεων του “Δείκτη Επιχειρηματικών Προσδο­κι­ών Λιανικού Ε­μπο­­­ρίου” βρίσκεται στις -6 μονάδες (από -13 μονάδες τον “Σεπτέμβριο 2017”) στο Νομό Θεσ­σα­λονίκης, έ­να­ντι 2 μο­νάδων (από 0 μονάδες τον “Σεπτέμβριο 2017”) σε Εθνι­κό και +3 μονάδων (από +4 μονάδες τον “Σεπτέμβριο 2017”) σε Ευρωπαϊκό επί­πεδο.

Ειδικότερα, οι απόψεις των εμπορικών επιχειρήσεων του Νομού Θεσσα­λο­νί­κης συ­νο­ψί­ζο­νται στα εξής:

• Σταθερά αρνητική αξιολόγηση (-40 από -37) καταγράφεται αναφορικά με την εξέλιξη των πωλήσεων κατά το προηγούμενο 6μηνο, σε σχέση με τον “Σεπτέμβριο 2017”, αλλά οι εκτιμήσεις για τις πωλήσεις το επόμενο εξάμηνο βρίσκονται για πρώτη φορά στην ιστορία των μετρήσεων του Βαρόμετρου ΕΒΕΘ σε θετικό έδαφος (+6 από -17 τον “Σεπτέμβριο 2017”). Παράλληλα, εμφανίζονται σημαντικά βελτιωμένες οι εκτιμήσεις για την εξέλιξη των παραγγελιών το επόμενο εξάμηνο (-8 από -28 τον “Σεπτέμβριο 2017”).
• Εντούτοις, προβλέπουν σταθεροποίηση της απασχόλησης στον κλάδο τους, ενώ προβλέπουν και ελαφρά μείωση των τιμών των προϊόντων κατά το αμέσως επό­μενο διάστημα.

 

5.       ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ

Σημαντική βελτίωση του κλίματος καταγράφεται, σε σχέση με τον “Σεπτέμβριο 2017” στον κλάδο των κατασκευών, καθώς ο “Δείκτης Επιχειρη­μα­τικών Προσδοκιών για τις Κατα­σκευές” στο Νομό Θεσσαλονίκης βελτιώνεται εντυπωσιακά. Ταυτόχρονα, ο Εθνικός δείκτης παρουσιάζει σημαντική κάμψη συγκριτικά με τον “Σεπτέμβριο 2017”.

Έτσι, το ισοζύγιο θετικών – αρνητικών εκτιμήσεων του “Δείκτη Επιχειρηματικών Προ­σδοκι­ών Κατα­σκευ­ών” βρίσκεται στις -17 μονάδες στο Νο­μό Θεσσαλο­νί­κης, -55 μονάδες σε Ε­θνι­κό επίπεδο και +3 μονάδες σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Ουδέτερη εμφανίζεται η εξέ­λιξη της κατα­σκευ­αστικής δραστηριότητας κατά το τελευ­ταί­ο 6ά­μη­νο, αλλά σαφώς βελτιωμένη σε σχέ­­ση με τον “Σεπτέμβριο 2017”.

Εμφανίζεται ηπιότερη τάση πτώσης των τιμών σε σχέση με τον “Σεπτέμβριο 2017” σε το­πικό επίπεδο, ενώ για πρώτη φορά στην ιστορία των μετρήσεων του “Βαρόμετρου ΕΒΕΘ” εμφανίζεται θετική προσδοκία για την εξέλιξη της απασχόλησης το επόμενο εξάμηνο.

Ειδικότερα, οι απόψεις των κατασκευαστικών επιχειρήσεων του Νομού Θεσσα­λο­νί­κης συ­νο­­­ψίζονται στα εξής:

• Καταγράφεται μια σαφής άμβλυνση του δείκτη εξέλιξης της κατασκευαστικής δραστηριότητας κατά το τελευταίο εξάμηνο (-2 από -13), με σαφή βελτίωση των νέων παραγγελιών.
• Εμφανίζεται μια ηπιότερη τάση μείωσης των τι­μών των ακινήτων, καθώς συγκλί­νει περαιτέρω το επίπεδο των τιμών με το επίπεδο της ζήτησης.

 

 

6.       ΒΑΡΟΜΕΤΡΟ ΕΒΕΘ – “AD HOC” ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ

Στο πλαίσιο της αποτελεσματικότερης αξιοποίησης του “Βαρόμετρου ΕΒΕΘ”– ως ερευνη­τι­κού εργαλεί­ου– και για την πληρέστερη πληροφόρηση του επιχειρηματικού κόσμου του Νο­μού Θεσσαλονίκης, ενσωματώθηκαν στα ερωτηματολόγιά του “ad-hoc” ερω­τήσεις για διά­φο­ρα θέματα καταναλωτικής συμπεριφοράς, αλλά και επιχειρηματικής επι­καιρότητας. Τα ερωτήματα τέθηκαν με τέτοιο τρόπο (στο τέλος των τυποποιημένων ερωτη­μα­το­λο­γίων που χρη­σιμοποιεί το “Βαρόμετρο ΕΒΕΘ”), ώστε να διασφαλίζεται η συνέχεια και η εγκυρό­τητα των αποτελεσμάτων του.

 

• Παράγοντες που επηρεάζουν την επιλογή καταστημάτων από τους καταναλωτές

Όπως ήταν αναμενόμενο, οι τιμές των καταναλωτικών προϊόντων είναι ο βασικότερος παράγοντας για την επιλογή καταστήματος για την πραγματοποίηση σχετικών αγορών (39% πρώτη επιλογή και 79% στο σύνολο των τριών επιλογών παραγόντων). Ακολουθεί η ποιότητα των προϊόντων (19% και 52% αντίστοιχα) και η διάθεση προϊόντων Ελληνικής προέλευσης (14% και 38% αντίστοιχα).

Η καθαριότητα και η τάξη (4,6/5) και το ευγενικό και εξυπηρετικό προσωπικό (4,5/5) αποτελούν μακράν τους δύο βασικότερους παράγοντες για την ευχάριστη παραμονή των καταναλωτών σε ένα κατάστημα. Σημαντικό ρόλο παίζουν, επίσης, ο κατάλληλος κλιματισμός και εξαερισμός των χώρων του καταστήματος (3,9/5) και η άνετη και πρακτική διαρρύθμιση του χώρου (3,8/5).

Οι προσφορές αποτελούν πολύ σημαντικό όπλο στην προσπάθεια προσέλκυσης πελατών εκ μέρους των καταστημάτων, καθώς 8 στους 10 (80%) δηλώνουν ότι τις θεωρούν είτε το κυριότερο κριτήριο επιλογής καταστήματος (39%), είτε έναν από τους βασικούς παράγοντες που συνεκτιμούν (41%). Οι τιμές όμως αποτελούν είτε το κυριότερο κριτήριο (50%) είτε ένα από αυτά που κυρίως συνεκτιμώνται (42%), σχεδόν για το σύνολο των καταναλωτών.

Στην μάχη μεταξύ των επώνυμων/ μεγάλων και των μικρών/ συνοικιακών καταστημάτων, τα μεν υπερτερούν σε θέματα τιμών προϊόντων, προσφορών και ωραρίου λειτουργίας, ενώ τα δε κερδίζουν τους καταναλωτές σε θέματα εξυπηρέτησης/ φροντίδας και ευκολίας/ ταχύτητας πρόσβασης, ενώ σχεδόν ισοδύναμα αναδεικνύονται σε θέματα ποιότητας προϊόντων.

Τέλος, στο θέμα της χρέωσης του ειδικού τέλους για τις πλαστικές σακούλες, ο αντίκτυπος του μέτρου φαίνεται να είναι θετικός: περίπου 2 στους 3 καταναλωτές (64%) στο Νομό Θεσσαλονίκης θεωρούν ότι η εφαρμογή του θα συμβάλλει στην προστασία του περιβάλλοντος, ενώ πάνω από 8 στους 10 (85%) έχουν προσαρμόσει την συμπεριφορά τους σε περισσότερο φιλικές προς το περιβάλλον πρακτικές. Πιο συγκεκριμένα, το 59% δηλώνουν ότι χρησιμοποιούν πλέον τσάντες αγορών πολλαπλών χρήσεων, το 23% αγοράζει μικρότερο αριθμό πλαστικών σακουλών και το 3% δεν χρησιμοποιούν πλέον πλαστικές αλλά χάρτινες σακούλες. Μόλις το 15% δηλώνουν ότι εξακολουθούν να αγοράζουν τον ίδιο αριθμό σακουλών, όπως και πριν την εφαρμογή του μέτρου.

 

 

7.       ΒΑΡΟΜΕΤΡΟ ΕΒΕΘ – “AD HOC” ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

 

• Ασφαλιστικό/ Εισφορές

Μόλις 6% των επιχειρηματιών στο Νομό Θεσσαλονίκης θεωρούν την ανταποδοτικότητα των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης (ΕΦΚΑ) “Πολύ” ή ” Αρκετά” ικανοποιητική σε σχέση με τις συντάξεις, ενώ αντίστοιχο ποσοστό (8%) κρίνει “Πολύ” ή ” Αρκετά” ικανοποιητική την ανταποδοτικότητά τους σε σχέση με τις παροχές υγείας. Η συντριπτική πλειοψηφία (83% και 84% αντίστοιχα) θεωρούν την ανταποδοτικότητα των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης “Λίγο” ή “Καθόλου” ικανοποιητική.

 

• Φορολογικά θέματα

Οι υψηλοί φορολογικοί συντελεστές θεωρούνται από τη συντριπτική πλειοψηφία των ερωτηθέντων η βασικότερη αιτία για το φαινόμενο της φοροδιαφυγής στην Ελλάδα (75% πρώτη αιτία και 86% συνολικά). Ακολουθούν σε απόσταση η χαμηλή ανταποδοτικότητα από το Δημόσιο (9% και 41% αντίστοιχα), η απουσία φορολογικής συνείδησης των Ελλήνων (8% και 32% αντίστοιχα) και η απουσία φορολογικών ελέγχων (5 και 17% αντίστοιχα).

 

Φορολογικούς συντελεστές στο επίπεδο του 12% και 13% κατά μέσο όρο αντίστοιχα για φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις, θεωρούν δίκαιους και αποτελεσματικούς οι επιχειρηματίες του Νομού Θεσσαλονίκης. Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι το συνολικό ποσοστό όσων ζητούν φορολογικούς συντελεστές άνω του 25% βρίσκεται σε κάθε περίπτωση πολύ κάτω από το 5% των ερωτώμενων.

 

Καμπανάκι κινδύνου εξακολουθεί να χτυπάει σχετικά με το φαινόμενο της μετακίνησης επιχειρήσεων σε γειτονικές χώρες για φορολογικούς/ ασφαλιστικούς λόγους, καθώς το 50% των επιχειρήσεων που συμμετείχαν στην έρευνα δηλώνουν ότι η παραμονή τους στην Ελλάδα συναρτάται σε “Πολύ” ή “Αρκετά” μεγάλο βαθμό από το φορολογικό και ασφαλιστικό κόστος.

 

Σημαντικό έλλειμμα ενημέρωσης καταγράφεται σχετικά με τις προϋποθέσεις και τις διαδικασίες του εξωδικαστικού συμβιβασμού και της ρύθμισης των 120 δόσεων για οφειλές ελευθέρων επαγγελματιών προς Εφορία και ΕΦΚΑ, καθώς το 42% και το 38% αντίστοιχα των επιχειρήσεων που συμμετείχαν στην έρευνα δηλώνουν άγνοια για τα σχετικά.  Παράλληλα, μόλις το 19% θεωρούν ότι το μέτρο του εξωδικαστικού συμβιβασμού είναι σωστό και βοηθάει όπως είναι σήμερα, ενώ το 25% το κρίνουν μεν σωστό αλλά θεωρούν ότι δεν βοηθάει όπως είναι σήμερα και το 12% το θεωρούν λάθος. Κάπως καλύτερη είναι η εικόνα για τη ρύθμιση των 120 δόσεων: το 26% θεωρούν ότι είναι σωστή και βοηθάει όπως είναι σήμερα, ενώ 26% την κρίνουν μεν σωστή αλλά θεωρούν ότι δεν βοηθάει όπως είναι σήμερα και το 10% την θεωρούν λάθος.

 

• Εύρεση Στελεχών

Δυσκολίες στην ανεύρεση εξειδικευμένων στελεχών αντιμετωπίζουν, κατά δήλωσή τους, το 35% των επιχειρήσεων στο Νομό Θεσσαλονίκης, όταν βρίσκονται σε διαδικασία σχετικής αναζήτησης, ενώ το 40% δηλώνουν ότι δεν αντιμετωπίζουν σχετικές δυσκολίες. Το 22% των επιχειρήσεων του δείγματος δηλώνουν ότι δεν αναζητούν ποτέ εξειδικευμένα στελέχη στην αγορά εργασίας. Δημοφιλέστερος τρόπος αναζήτησης τέτοιων στελεχών αναδεικνύεται ο επαγγελματικός κύκλος των επιχειρηματιών (36%) και ακολουθούν οι ηλεκτρονικές αγγελίες σε ιστοσελίδες  ευρέσεως εργασίας (22%), οι αγγελίες στον Τύπο (10%), τα ειδικά γραφεία ευρέσεως εργασίας (6%) και οι αναρτήσεις στην ιστοσελίδα της επιχείρησης (5%).