Archives

Το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης, στο πλαίσιο της δι­αρ­κούς προ­σπά­­­θειας που καταβάλλει για την πληρέστερη πληροφόρηση και ενη­μέρωση, τόσο του ε­πι­χει­­­ρηματικού κόσμου και των φορέων (κρατικών ή μη) της πόλης της Θεσσαλονίκης, όσο και των κατοίκων της, συνεχίζει την περιο­δι­κή διεξαγωγή Έρευνας Οικονομικής Συγκυρίας –σε επίπεδο Νομού Θεσσαλο­νί­κης – που αφορά επιχειρήσεις των τεσσάρων τομέων της οι­κο­­νομίας και κατα­να­λωτές.

Η Έρευνα Οικονομικής Συγκυρίας του Νομού Θεσσαλονίκης (“Βαρόμετρο ΕΒΕΘ”) δι­ε­ξά­γε­ται δύο φορές το χρόνο, κατά το 2^ο 15νθήμερο των μηνών Μαρ­τίου και Σεπτεμβρίου, σε συ­­νολικό δείγμα 1.500 ερωτώμενων (800 επιχειρή­σε­ων και 700 κατανα­λωτών). Η έρευ­να κα­λύπτει και τους τέσσερις τομείς της οι­κο­νομίας (βιομηχα­νία –μεταποίηση, υπηρεσίες, λι­α­­νι­κό εμπόριο και κατασκευ­ές).

Η έρευνα για το “Βαρόμετρο ΕΒΕΘ” διεξάγεται με τηλεφωνικές συνεντεύξεις με τους υπευ­θύνους των επιχειρήσεων (Γενικούς Διευθυντές ή Διευθυντές Οικο­νο­μι­κών ή Διευθυντές Πω­­λήσεων ή τους ιδιοκτήτες, αν πρόκειται για μικρότερες επι­χειρήσεις) με τη χρήση των ερω­τηματολογίων που χρησιμοποιούνται α­πό το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχα­νι­κών Ερευνών (ΙΟΒΕ) και την Ευρω­παϊκή Ένωση (DG ECFIN), προκειμένου τα αποτελέσματα να εί­ναι συγκρίσιμα με τις αντίστοιχες έρευνες που διεξάγονται σε Εθνικό (ΙΟΒΕ) και Ευ­ρω­παϊκό (DG ECFIN) επίπεδο.

1.       ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ

Ο “Δείκτης Εμπιστοσύνης Καταναλωτών” υπολογίζεται με βάση τις προβλέψεις τους για τη γε­νικότερη οικονομική κατάσταση της χώρας, την οικονομική κατά­σταση του νοικοκυριού τους, την πρόθεση αποταμίευσης και την πρόβλεψη για την ανεργία. Διευκρινίζεται, ότι οι προ­βλέψεις κινού­νται στο διάστημα +100 (ση­μαίνει ότι ό­λοι προβλέπουν αύξηση) έως -100 (ση­μαίνει ότι όλοι προ­βλέπουν μείωση) και εμφα­νί­ζο­νται ως διαφορές μεταξύ θετικών – αρ­­νη­­τικών απαντή­σε­ων. Πιο συγκεκριμένα, αρ­νη­τική διαφορά σημαίνει ότι το ποσοστό αυ­τών που προ­βλέπουν μείωση ενός μεγέθους, είναι υψηλότερο του ποσοστού εκείνων που προσδο­κούν αύ­ξηση και αντίστροφα.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας, οι καταναλωτές στο Νομό Θεσσαλονίκης εμφανί­ζο­νται απαισιόδοξοι, σε μικρότερο βαθμό σε σχέση με τον περασμένο “Μάρτιο 2018”, καθώς ο δεί­κτης κατανα­λω­τικής ε­μπι­­στο­­σύνης στο Νο­μό Θεσσαλονίκης διαμορφώνεται στις -25 μονάδες σε καλύτερο επίπεδο σε σχέση με τον αντί­στοι­χο Εθνι­κό δείκτη ο οποίος διαμορφώνεται στις -45 μο­­νά­δες, ενώ ο δείκτης της Ευρωπαϊκής Έ­νωσης δι­α­μορ­φώνεται στις -3 μο­νά­δες, κα­­τά το μήνα “Σεπτέμβριο 2018”. Σε σχέση με τον περασμένο “Μάρτιο 2018”, παρατηρείται ελαφρά βελτίωση του κλίματος μεταξύ των καταναλω­τών στο Νομό Θεσσαλονίκης (-25 από -34), ενώ αντίστοιχη ελαφρά βελτίωση του κλίματος εμφανίζεται και σε Εθνικό επίπεδο (-45 από -53).

 

 

Η έρευνα καταγράφει μείωση της απαισιοδοξίας μεταξύ των καταναλωτών, με σαφή ανάκαμψη του Δείκτη Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης, ο οποίος βρίσκεται πλέον σχεδόν στο καλύτερο επίπεδο της 10ετίας που μεσολάβησε από την έναρξη των μετρήσεων του Βαρόμετρου ΕΒΕΘ. Πρέπει να τονιστεί ότι η μόνη περίοδος όπου ο συγκεκριμένος δείκτης εμφάνισε ελαφρά καλύτερη επίδοση ήταν τον Μάρτιο του 2015, στην πρώτη μετεκλογική περίοδο των εκλογών του Ιανουαρίου 2015, όπου οι προεκλογικές υποσχέσεις και η ανάδειξη νέας Κυβέρνησης είχαν δημιουργήσει στους καταναλωτές προσδοκίες για ευνοϊκότερο οικονομικό περιβάλλον. Σήμερα, η ολοκλήρωση του Προγράμματος Οικονομικής Προσαρμογής τον Αύγουστο, οι δεσμεύσεις για την εφαρμογή στο κοντινό μέλλον μέτρων ελάφρυνσης φόρων και ενίσχυσης των εισοδημάτων από τους πολιτικούς αρχηγούς στην πρόσφατη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, αλλά και η ορατή, πλέον, προεκλογική περίοδος – που συχνά δημιουργεί προσδοκίες – έχουν συμβάλει στην βελτίωση του κλίματος και την μείωση της απαισιοδοξίας. Από την ανάλυση των επιμέρους δεικτών, φαίνεται ότι αυτή η τάση δεν μεταφράζεται ακόμη σε αισθητή στροφή στην κατανάλωση και τις επενδύσεις σε σημαντικές αγορές (διαρκή καταναλωτικά αγαθά, αυτοκίνητα, σπίτια κτλ). Η εφαρμογή κάποιων από τα μέτρα που εξαγγέλθηκαν το 2019, θα παίξει σημαντικό ρόλο στην περαιτέρω βελτίωση του κλίματος και την αποτύπωσή της στην κατανάλωση.

Ειδικότερα, οι Καταναλωτές του Νομού Θεσσαλονίκης αναφέρουν:

• Σταθερά αρνητική αξιολόγηση της οικονομική τους κατάστασης το διάστημα που προηγήθηκε, με μικρή μείωση της απαισιοδοξίας (σε σχέ­ση με τον “Μάρτιο 2018”) για την πε­ραι­τέρω εξέλιξή της, καθώς η πλειοψηφία (45% έναντι 35% τον Μάρτιο του 2018) προβλέπει σταθεροποίηση της οικονομικής κατάστασής του κατά το επόμενο 12μηνο. Πρέπει να σημειωθεί ότι το ποσοστό όσων δηλώνουν ότι αναμένουν επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης του νοικοκυριού για τους επόμενους 12 μήνες μειώθηκε σημαντικά σε σχέση με τον “Μάρτιο 2018” (από 44% σε 33%).

 

• Αρνητική αξιολόγηση για την οικονομική κατάσταση της χώρας κατά το τε­λευ­ταίο έτος αλλά σαφώς βελτιωμένη σε σχέση με τον “Μάρτιο 2018” και παράλληλα αισθητά μειωμένη απαισιοδοξία για το μέλλον (όπου οι αρνητικές προβλέψεις είναι πλέον μειοψηφικές στο 38% από 54% τον Μάρτιο του 2018 και οι προβλέψεις για σταθεροποίηση ή βελτίωση αυξήθηκαν σημαντικά στο 57% έναντι 40% τον Μάρτιο του 2018).

 

• Οι καταναλωτές στο Νομό Θεσσαλονίκης ε­κτι­μούν ότι οι τιμές καταναλωτή κινήθηκαν σε γενικά σταθερό επίπεδο κατά το τελευταίο 12μηνο. Μάλιστα αναμένουν η σταθερότητα αυτή να συνεχιστεί και το επόμενο 12μηνο. Σε Εθνικό επίπεδο, οι καταναλωτές θεωρούν ότι οι τιμές το τελευταίο 12μηνο ακολούθησαν ελαφρά ανοδική πορεία και αναφέρουν ότι μελλοντικά αναμένουν να υπάρξει σταθεροποίηση των τιμών.

 

• Απαισιοδοξία – αισθητά μειωμένη σε σχέση με τον “Μάρτιο 2018” – για την εξέλιξη της ανεργίας. Μάλιστα, το επίπεδο της απαισιοδοξίας στο Νομό Θεσσαλονίκης, είναι αρκετά χαμηλότερο (+13) σε σύγκριση με τον αντίστοιχο Εθνικό δείκτη (+25).

 

• Ελαφρά βελτίωση παρουσιάζει ο δείκτης για την πραγματο­ποί­ηση σημαντικών αγορών προς το παρόν, παραμένοντας όμως σε πολύ αρνητικό επίπεδο, αλλά και για την πραγ­μα­τοποίηση τέτοιων αγορών στο μέλλον.
• Χαμηλή πρόθεση για αποταμίευση. Σημειώνεται ότι, σε σχέση με τον “Μάρτιο 2018”, παρατηρείται μικρή αύξηση του ποσοστού όσων δηλώνουν ότι αποταμιεύουν (λίγο ή πολύ) στο 18% (από 14%), ενώ το 32% δηλώνει ότι “τραβάει” από τις αποταμιεύσεις ή χρεώνεται όλο και περισσότερο (από 34% τον “Μάρτιο 2018”) και ποσοστό 49% δηλώνουν ότι τα φέρ­νουν ίσα – ίσα με τα εισοδήματά τους (από 52% τον “Μάρτιο 2018”).
• Εκτιμάται ότι η αγο­ρά αυτοκινήτου στο Νομό Θεσ­σα­­λο­νίκης δεν θα εμφανίσει αξιόλογη μεταβολή στο ορατό μέλλον.
• Ελαφρά επιδείνωση (παραμένοντας σε πολύ αρνητικό επίπεδο) για την αγορά ακινήτων και την οικοδομική δραστη­ρι­ότητα γενικότερα και, επιπλέον, ενδείξεις ανακοπής της ανοδικής τάσης στον τομέα των ανακαινίσεων ή/και επισκευών-βελτιώσεων σπιτιών. Ενδεχομένως, στην ανακοπή των θετικών τάσεων που καταγράφονταν στο προηγούμενο διάστημα συμβάλλει η σταδιακή εξάντληση των περιθωρίων που δημιουργήθηκαν από προγράμματα όπως το “Εξοικονομώ κατ’ Οίκον ΙΙ” και ο σταδιακός κορεσμός της αγοράς μισθώσεων κατοικιών μέσω διαδικτύου όπως το Airbnb κτλ.

 

2.       ΕΡΕΥΝΑ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ

Ο “Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών για τη Βιομηχα­νία” στο Νομό Θεσσαλονίκης επανέρχεται σε ελαφρά αρνητικό έδαφος, εμφανίζοντας μικρή επιδείνωση σε σχέση με τον “Μάρτιο 2018”.  Οριακή μεταβολές εμφανίζονται στους αντίστοιχους δείκτες τόσο σε Εθνικό επίπεδο, όσο και σε Ευρωπαϊκό επίπεδο.

Πρέπει να τονιστεί ότι η αποβιομηχάνιση του Νομού Θεσσαλονίκης και η μεταφορά πολλών επιχειρήσεων του κλάδου σε γειτονικές χώρες τα τελευταία χρόνια, έχει πλέον καταστήσει δυσχερές ακόμα και το έργο της συμπλήρωσης του δείγματος της έρευνας με τον απαιτούμενο αριθμό επιχειρήσεων του κλάδου.

Έτσι, το ισο­ζύγιο θετικών – αρνητικών εκτι­μήσε­ων του “Δείκτη Επιχειρηματικών Προσδο­κι­­­ών της Βιομηχανίας” βρίσκεται στις -3 μο­νάδες στο Νομό Θεσσα­λο­νίκης (0 σε Εθνικό και +4 σε Ευρωπαϊκό επίπεδο). Πρέπει να σημειωθεί ότι ο συγκεκριμένος δείκτης εμφανίζει ελαφρά μείωση σε σχέση με τον προηγούμενο “Μάρτιο 2018” σε τοπικό επίπεδο (-3 από +4), σχεδόν σταθερότητα σε Εθνικό επίπεδο (0 από -3) αλλά και σε Ευρω­παϊκό επίπεδο (+4 από +6).

Ανακοπή της ανοδικής τάσης του Δείκτη Επιχειρηματικών Προσδοκιών για τη Βιομηχανία που είχε ξεκινήσει το 2016 και έφτασε για πρώτη φορά σε θετικό έδαφος τον Μάρτιο του 2018, με το Δείκτη να επανέρχεται σε ελαφρά αρνητικό έδαφος, παρατηρείται στην έρευνα της Βιομηχανίας. Οι τάσεις, ωστόσο, που καταγράφονται είναι μικτές. Οι εξελίξεις της παραγωγής και των παραγγελιών για το προηγούμενο εξάμηνο, επαληθεύουν τις θετικές εκτιμήσεις που είχαν διατυπωθεί τον Μάρτιο, καθώς οι σχετικοί δείκτες βρίσκονται για πρώτη φορά στην ιστορία των μετρήσεων του Βαρόμετρου ΕΒΕΘ σε θετικό έδαφος. Αντίθετα, παραμένει σε έντονα αρνητικό έδαφος η αξιολόγηση του τρέχοντος επιπέδου παραγγελιών (-47 από -45 τον Μάρτιο 2018) και περιορίζονται οι θετικές προσδοκίες για το επόμενο χρονικό διάστημα, τόσο σε σχέση με την εξέλιξη της παραγωγής κατά το επόμενο χρονικό διάστημα (+24 από +38), όσο και σε σχέση με την εξέλιξη της απασχόλησης (+11 από +15).    

Ειδικότερα, οι απόψεις των βιομηχανιών του Νoμού Θεσσαλονίκης συνοψίζονται στα ε­ξής:

• Υπάρχει αισθητή ανάκαμψη της παρα­γωγής (+4 από -9) κατά το τελευταίο εξάμηνο. Πορεία ελαφριάς επιδείνωσης ακολουθεί ο σχετικός δείκτης σε Εθνικό επίπεδο, σε θετικό όμως έδαφος (+9 από +13). Οι εκτιμήσεις για την εξέλιξη της παραγωγής στο άμεσο μέλλον αναφορικά με το Νομό Θεσσαλονίκης, βρίσκονται πάλι σε σαφώς θετικό έδαφος αλλά χαμηλότερα από τον “Μάρτιο 2018” (+24 από +38). συγκλίνοντας με τις τρέχουσες εκτιμήσεις σε Εθνικό επίπεδο.
• Πραγματοποιείται σχετικά ικανοποιητικά η διαχείριση των αποθεμάτων και της πα­ρα­γωγικής δυναμικότητας των βιομηχανιών.
• Αποτυπώνεται αισιοδοξία για το μέλλον σε σχέση με το επίπεδο των ε­ξα­γω­γών, σε παρόμοιο επίπεδο με τον “Μάρτιο 2018”.
• Αναμένεται σχετική σταθερότητα των τιμών για το επόμενο χρονικό διάστημα, ενώ εμφανίζεται θετική πρόβλεψη για την εκτίμηση της απασχόλησης στο επόμενο διάστημα.

 

 

3. ΕΡΕΥΝΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ

Σταθεροποιημένο εμφανίζεται το κλίμα που καταγράφεται στις επιχειρήσεις παροχής υπη­ρε­σιών στο Νομό Θεσσαλονίκης σε σχέση με τον “Μάρτιο 2018”. Έτσι, ο σχετικός “Δείκτης Ε­πι­χειρηματικών Προσδο­κιών” για τον τομέα των Υπηρε­σι­ών βρίσκεται στις -02 μονάδες, έ­να­ντι +10 μονάδων σε Εθνικό επί­πεδο και +13 μονάδων σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Σε σχέση με τον προηγούμενο “Μάρτιο 2018” το κλίμα εμφανίζεται σταθερό σε τοπικό επίπεδο (-02 ένα­ντι -01), με επιδείνωση σε Εθνικό επίπεδο (+10 έναντι +18) και σταθερό σε Ευρω­παϊκό επίπεδο (+13 έναντι +15).

Ειδικότερα, οι επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών του Νομού Θεσσα­λο­νί­κης αναφέ­ρουν:

 

• Αισθητή ανάκαμψη ως προς την εξέλιξη της επιχειρηματικής τους κατάστασης και σταθερότητα σε σχέση με τη ζήτηση κατά το προηγούμενο διάστημα, σε σχέση με τον “Μάρτιο 2018”.
• Θετικές προσδοκίες για το επόμενο εξάμηνο αλλά σε χαμηλότερο επίπεδο σε σχέση με τον “Μάρτιο 2018”. Παρατηρούνται σταθεροποιητικές τάσεις σε σχέση με την εξέλιξη της απασχόλησης στο κλάδο, ενώ σταθεροποιητικές τάσεις αναμένεται να επικρατήσουν σε σχέση με την εξέλιξη των τιμών.

 

 

4.       ΕΡΕΥΝΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΛΙΑΝΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ

Σε ελαφρά αρνητικό επίπεδο παραμένει ο “Δείκτης Επιχειρημα­τι­κών Προσδοκιών για το Λι­­ανικό Ε­μπό­ριο” στο Νομό Θεσσαλονίκης με μικρή επιδείνωση σε σχέση με τον “Μάρτιο 2018”. Ο αντίστοιχος Εθνικός δείκτης ωστόσο εμφανίζει εντυπωσιακή βελτίωση, ενώ  ο Ευρω­παϊκός δείκτης παραμένει σχεδόν σταθερός.

Έτσι, το ισοζύγιο θετι­κών – αρνητικών εκτιμήσεων του “Δείκτη Επιχειρηματικών Προσδο­κι­ών Λιανικού Ε­μπο­­­ρίου” βρίσκεται στις -10 μονάδες (από -6 μονάδες τον “Μάρτιο 2018”) στο Νομό Θεσ­σα­λονίκης, έ­να­ντι +21 μο­νάδων (από +2 μονάδες τον “Μάρτιο 2018”) σε Εθνι­κό και +4 μονάδων (από +3 μονάδες τον “Μάρτιο 2018”) σε Ευρωπαϊκό επί­πεδο.

Ειδικότερα, οι απόψεις των εμπορικών επιχειρήσεων του Νομού Θεσσα­λο­νί­κης συ­νο­ψί­ζο­νται στα εξής:

• Σταθερά αρνητική αξιολόγηση (-36 από -40) καταγράφεται αναφορικά με την εξέλιξη των πωλήσεων κατά το προηγούμενο 6μηνο, σε σχέση με τον “Μάρτιο 2018”, ενώ επιδείνωση παρουσιάζουν οι εκτιμήσεις σχετικά με την εξέλιξη των πωλήσεων κατά το επόμενο 6μηνο (-7 από +6 τον “Μάρτιο 2018”). Παράλληλα, εμφανίζονται αισθητή επιδείνωση των εκτιμήσεων για την εξέλιξη των παραγγελιών το επόμενο εξάμηνο (-21 από -8 τον “Μάρτιο 2018”).
• Εντούτοις, προβλέπουν σταθεροποίηση της απασχόλησης στον κλάδο τους, ενώ προβλέπουν και ελαφρά μείωση των τιμών των προϊόντων κατά το αμέσως επό­μενο διάστημα.

 

 

5.       ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ

Σημαντική επιδείνωση του κλίματος καταγράφεται, σε σχέση με τον “Μάρτιο 2018” στον κλάδο των κατασκευών, καθώς ο “Δείκτης Επιχειρη­μα­τικών Προσδοκιών για τις Κατα­σκευές” στο Νομό Θεσσαλονίκης επιδεινώνεται σημαντικά, προσεγγίζοντας περισσότερο προς τον Εθνικό δείκτη.

Έτσι, το ισοζύγιο θετικών – αρνητικών εκτιμήσεων του “Δείκτη Επιχειρηματικών Προ­σδοκι­ών Κατα­σκευ­ών” βρίσκεται στις -35 μονάδες στο Νο­μό Θεσσαλο­νί­κης, -54 μονάδες σε Ε­θνι­κό επίπεδο και +5 μονάδες σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Ελαφρά επιδείνωση εμφανίζει η εξέ­λιξη της κατα­σκευ­αστικής δραστηριότητας κατά το τελευ­ταί­ο 6ά­μη­νο, σε χαμηλότερο επίπεδο σε σχέση με τον “Μάρτιο 2018”.

Εμφανίζεται τάση σταθεροποίησης των τιμών σε το­πικό επίπεδο αλλά και τάση μείωσης της απασχόλησης το επόμενο εξάμηνο.

Ειδικότερα, οι απόψεις των κατασκευαστικών επιχειρήσεων του Νομού Θεσσα­λο­νί­κης συ­νο­­­ψίζονται στα εξής:

 

• Καταγράφεται μια επιδείνωση του δείκτη εξέλιξης της κατασκευαστικής δραστηριότητας κατά το τελευταίο εξάμηνο (-9 από -2), με σαφή επιδείνωση των νέων παραγγελιών.
• Εμφανίζεται τάση σταθεροποίησης των τι­μών των ακινήτων.

 

 

6.       ΒΑΡΟΜΕΤΡΟ ΕΒΕΘ – “AD HOC” ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ

Στο πλαίσιο της αποτελεσματικότερης αξιοποίησης του “Βαρόμετρου ΕΒΕΘ”– ως ερευνη­τι­κού εργαλεί­ου– και για την πληρέστερη πληροφόρηση του επιχειρηματικού κόσμου του Νο­μού Θεσσαλονίκης, ενσωματώθηκαν στα ερωτηματολόγιά του “ad-hoc” ερω­τήσεις σχετικά με την αξιολόγηση και την εικόνα της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης, τόσο από τους καταναλωτές όσο και από τις επιχειρήσεις του Νομού. Τα ερωτήματα τέθηκαν με τέτοιο τρόπο (στο τέλος των τυποποιημένων ερωτη­μα­το­λο­γίων που χρη­σιμοποιεί το “Βαρόμετρο ΕΒΕΘ”), ώστε να διασφαλίζεται η συνέχεια και η εγκυρό­τητα των αποτελεσμάτων του.

 

• ΔΕΘ και Θεσσαλονικείς

Θετική είναι η εικόνα των Θεσσαλονικέων για την Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, την οποία θεωρούν πολύ σημαντική ως θεσμό για την πόλη, ενώ σημαντικό μέρος των κατοίκων του Νομού δηλώνουν ότι την  επισκέφθηκαν φέτος.

Πιο συγκεκριμένα, το 40% των κατοίκων του Νομού Θεσσαλονίκης αξιολογούν θετικά τον θεσμό της ΔΕΘ όπως είναι σήμερα, σε σχέση με το 18% τον αξιολογούν αρνητικά. Μάλιστα, το 69% δηλώνουν ότι θεωρούν τη ΔΕΘ “Πολύ” (45%) ή “Αρκετά” (24%) σημαντική για την Θεσσαλονίκη, έναντι μόλις 12% που δηλώνουν ότι τη θεωρούν “Λίγο” (5%) ή “Καθόλου” (7%) σημαντική. Πρέπει να τονιστεί ότι σε αντίστοιχο ερώτημα που είχε τεθεί στους καταναλωτές του Νομού Θεσσαλονίκης στο “Βαρόμετρο ΕΒΕΘ” τον Σεπτέμβριο του 2014, οι αντίστοιχες απαντήσεις ήταν: 50% “Πολύ” (27%) & “Αρκετά” (23%) σημαντική έναντι 25% “Λίγο” (11%) & “Καθόλου” (14%) σημαντική. Φαίνεται, συνεπώς, ότι ο ρόλος της ΔΕΘ έχει αναβαθμιστεί σημαντικά στα μάτια των κατοίκων του Νομού Θεσσαλονίκης κατά την τελευταία πενταετία.

Περίπου 30% των κατοίκων του Νομού Θεσσαλονίκης, δηλώνουν ότι επισκέφθηκαν φέτος τη ΔΕΘ, ποσοστό που αντιστοιχεί σε περίπου 250.000 άτομα (με βάση τα στοιχεία της απογραφής της ΕΛ.ΣΤΑΤ. 2011 για τον ενήλικο πληθυσμό του Νομού Θεσσαλονίκης).

Ως βασικός λόγος επίσκεψης στη ΔΕΘ αναφέρεται η γενική περιήγηση στα περίπτερα των εκθετών (53%), και ακολουθούν η επίσκεψη σε συγκεκριμένο εκθέτη (15%), η παρακολούθηση κάποιας συναυλίας (15%) και η παρακολούθηση κάποιας εκδήλωσης, ομιλίας ή παρουσίασης (6%).

Σε σχέση με το μέλλον της ΔΕΘ, το 64% συμφωνούν με την παραμονή της ΔΕΘ στη σημερινή της θέση με παράλληλο εκσυγχρονισμό και ανάπλαση των εγκαταστάσεών της, ενώ μόνο το 4% συμφωνούν με κατάργηση της ΔΕΘ, έναντι του συντριπτικού 91% που διαφωνούν κάθετα.

 

 

7.       ΒΑΡΟΜΕΤΡΟ ΕΒΕΘ – “AD HOC” ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

 

• ΔΕΘ και Επιχειρήσεις

Θετική είναι η εικόνα της ΔΕΘ και μεταξύ των επιχειρήσεων του Νομού Θεσσαλονίκης.

Πιο συγκεκριμένα, το 67% των επιχειρήσεων στο Νομό Θεσσαλονίκης θεωρούν το ΔΕΘ “Πολύ” (41%) ή “Αρκετά” (26%) σημαντική για την Θεσσαλονίκη, έναντι μόλις 17% που τη θεωρούν “Λίγο” (8%) ή “Καθόλου” (9%) σημαντική. Μάλιστα, σε σχέση με αντίστοιχη ερώτηση που τέθηκε στις επιχειρήσεις του Νομού Θεσσαλονίκης στο πλαίσιο του “Βαρόμετρου ΕΒΕΘ” τον Σεπτέμβριο του 2014, παρουσιάζεται εντυπωσιακή αύξηση όσων θεωρούν τη ΔΕΘ “Πολύ” ή “Αρκετά” σημαντική για την πόλη (από το 45% το 2014 στο 67% σήμερα) και αντίστοιχη μείωση όσων τη θεωρούν “Λίγο” ή “Καθόλου” σημαντική (από το 31% το 2014 στο 17% σήμερα). Παράλληλα, το 30% των επιχειρήσεων στο Νομό Θεσσαλονίκης αξιολογούν θετικά το θεσμό της ΔΕΘ όπως είναι σήμερα, έναντι 20% που τον αποτιμούν αρνητικά, ενώ το 44% τηρεί ουδέτερη στάση αλλά μόνο το 14% των επιχειρήσεων δηλώνουν ότι η ΔΕΘ είναι “Πολύ” ή “Αρκετά” σημαντική για τις ίδιες. Περίπου 1 στις 5 επιχειρήσεις του Νομού δηλώνουν ότι έχουν συμμετάσχει κάποια στιγμή στο παρελθόν στη ΔΕΘ ως εκθέτης.

Όπως στους καταναλωτές, έτσι και στις επιχειρήσεις η πλειοψηφία (54%) συμφωνούν με την παραμονή της ΔΕΘ στην σημερινή της θέση με παράλληλο εκσυγχρονισμό/ανάπλαση των εγκαταστάσεών της, έναντι 35% που διαφωνούν, ενώ κι εδώ η συντριπτική πλειοψηφία διαφωνεί (92%) με κατάργηση της ΔΕΘ, έναντι μόλις 3% που συμφωνούν.

Το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης, στο πλαίσιο της δι­αρ­κούς προ­σπά­­­θειας που καταβάλλει για την πληρέστερη πληροφόρηση και ενη­μέρωση, τόσο του ε­πι­χει­­­ρηματικού κόσμου και των φορέων (κρατικών ή μη) της πόλης της Θεσσαλονίκης, όσο και των κατοίκων της, συνεχίζει την περιο­δι­κή διεξαγωγή Έρευνας Οικονομικής Συγκυρίας –σε επίπεδο Νομού Θεσσαλο­νί­κης – που αφορά επιχειρήσεις των τεσσάρων τομέων της οι­κο­­νομίας και κατα­να­λωτές.

Η Έρευνα Οικονομικής Συγκυρίας του Νομού Θεσσαλονίκης (“Βαρόμετρο ΕΒΕΘ”) δι­ε­ξά­γε­ται δύο φορές το χρόνο, κατά το 2^ο 15νθήμερο των μηνών Μαρ­τίου και Σεπτεμβρίου, σε συ­­νολικό δείγμα 1.500 ερωτώμενων (800 επιχειρή­σε­ων και 700 κατανα­λωτών). Η έρευ­να κα­λύπτει και τους τέσσερις τομείς της οι­κο­νομίας (βιομηχα­νία –μεταποίηση, υπηρεσίες, λι­α­­νι­κό εμπόριο και κατασκευ­ές).

Η έρευνα για το “Βαρόμετρο ΕΒΕΘ” διεξάγεται με τηλεφωνικές συνεντεύξεις με τους υπευ­θύνους των επιχειρήσεων (Γενικούς Διευθυντές ή Διευθυντές Οικο­νο­μι­κών ή Διευθυντές Πω­­λήσεων ή τους ιδιοκτήτες, αν πρόκειται για μικρότερες επι­χειρήσεις) με τη χρήση των ερω­τηματολογίων που χρησιμοποιούνται α­πό το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχα­νι­κών Ερευνών (ΙΟΒΕ) και την Ευρω­παϊκή Ένωση (DG ECFIN), προκειμένου τα αποτελέσματα να εί­ναι συγκρίσιμα με τις αντίστοιχες έρευνες που διεξάγονται σε Εθνικό (ΙΟΒΕ) και Ευ­ρω­παϊκό (DG ECFIN) επίπεδο.

1.       ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ

Ο “Δείκτης Εμπιστοσύνης Καταναλωτών” υπολογίζεται με βάση τις προβλέψεις τους για τη γε­νικότερη οικονομική κατάσταση της χώρας, την οικονομική κατά­σταση του νοικοκυριού τους, την πρόθεση αποταμίευσης και την πρόβλεψη για την ανεργία. Διευκρινίζεται, ότι οι προ­βλέψεις κινού­νται στο διάστημα +100 (ση­μαίνει ότι ό­λοι προβλέπουν αύξηση) έως -100 (ση­μαίνει ότι όλοι προ­βλέπουν μείωση) και εμφα­νί­ζο­νται ως διαφορές μεταξύ θετικών – αρ­­νη­­τικών απαντή­σε­ων. Πιο συγκεκριμένα, αρ­νη­τική διαφορά σημαίνει ότι το ποσοστό αυ­τών που προ­βλέπουν μείωση ενός μεγέθους, είναι υψηλότερο του ποσοστού εκείνων που προσδο­κούν αύ­ξηση και αντίστροφα.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας, οι καταναλωτές στο Νομό Θεσσαλονίκης εμφανί­ζο­νται απαισιόδοξοι, σε σχεδόν ίδιο επίπεδο σε σχέση με τον περασμένο “Σεπτέμβριο 2017”, καθώς ο δεί­κτης κατανα­λω­τικής ε­μπι­­στο­­σύνης στο Νο­μό Θεσσαλονίκης διαμορφώνεται στις -34 μονάδες σε καλύτερο επίπεδο σε σχέση με τον αντί­στοι­χο Εθνι­κό δείκτη ο οποίος διαμορφώνεται στις -53 μο­­νά­δες, ενώ ο δείκτης της Ευρωπαϊκής Έ­νωσης δι­α­μορ­φώνεται στις 0 μο­νά­δες, κα­­τά το μήνα “Μάρτιο 2018”. Σε σχέση με τον περασμένο “Σεπτέμβριο 2017”, παρατηρείται σταθερά απαισιόδοξο κλίμα μεταξύ των καταναλω­τών στο Νομό Θεσσαλονίκης (-34 από -36), ενώ αντίστοιχα σταθερά απαισιόδοξο εμφανίζεται το κλίμα και σε Εθνικό επίπεδο (-53 από -54).

 

Η έρευνα καταγράφει ανακοπή της έντονα θετικής τάσης που εμφανίστηκε το προηγούμενο εξάμηνο (Σεπτέμβριος 2017). Παρά την απουσία πρόσθετων δημοσιονομικών μέτρων για το τρέχον έτος μετά την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης του Προγράμματος Οικονομικής Προσαρμογής, η αναιμική ανάπτυξη της προηγούμενης περιόδου σε σχέση με τις αρχικές προβλέψεις, σε συνδυασμό με την έντονη συζήτηση που αναπτύσσεται σχετικά με την πιθανή εφαρμογή από το 2019 νέων περικοπών στο διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών (μείωση συντάξεων, περιορισμός του αφορολόγητου ορίου του εισοδήματος), έχουν ενδεχομένως συντελέσει στη διατήρηση του κλίματος απαισιοδοξίας σε σταθερό επίπεδο, μετά την εντυπωσιακή ανάκαμψη του προηγούμενου εξαμήνου. Πρέπει, επίσης, να τονιστεί ότι αντίστοιχη τάση παρατηρείται και σε Εθνικό επίπεδο, ενώ θα πρέπει να ληφθούν υπόψη και οι ανησυχητικές εξελίξεις στις σχέσεις με την Τουρκία, που επηρεάζουν αρνητικά το γενικότερο καταναλωτικό κλίμα.

Ειδικότερα, οι Καταναλωτές του Νομού Θεσσαλονίκης αναφέρουν:

• Σταθερά αρνητική αξιολόγηση της οικονομική τους κατάστασης το διάστημα που προηγήθηκε, με πολύ μικρή μείωση της απαισιοδοξίας (σε σχέ­ση με τον “Σεπτέμβριο 2017”) για την πε­ραι­τέρω εξέλιξή της, καθώς η πλειοψηφία πλέον προβλέπουν σταθεροποίηση της οικονομικής κατάστασής τους κατά το επόμενο 12μηνο. Πρέπει μάλιστα να σημειωθεί ότι το ποσοστό όσων δηλώνουν ότι αναμένουν βελτίωση της οικονομικής κατάστασης του νοικοκυριού για τους επόμενους 12 μήνες είναι μεν ακόμα χαμηλό (15%) αλλά διπλάσιο σε σχέση με τον “Σεπτέμβριο 2017” (8%).
• Σταθερά αρνητική αξιολόγηση για την οικονομική κατάσταση της χώρας κατά το τε­λευ­ταίο έτος και παράλληλα σταθερή απαισιοδοξία για το μέλλον (αλλά σε ηπιότερο βαθμό σε σχέση με τις αρνητικές αξιολογήσεις για το προηγούμενο διάστημα).
• Οι καταναλωτές στο Νομό Θεσσαλονίκης ε­κτι­μούν ότι οι τιμές καταναλωτή κινήθηκαν σε γενικά σταθερό επίπεδο κατά το τελευταίο 12μηνο. Μάλιστα αναμένουν η σταθερότητα αυτή να συνεχιστεί και το επόμενο 12μηνο. Σε Εθνικό επίπεδο, οι καταναλωτές θεωρούν ότι οι τιμές το τελευταίο 12μηνο ακολούθησαν ανοδική πορεία και αναφέρουν ότι μελλοντικά αναμένουν να υπάρξει ηπιότερη ανοδική τάση των τιμών.
• Απαισιοδοξία – σταθερή σε σχέση με τον “Σεπτέμβριο 2017” – για την εξέλιξη της ανεργίας. Μάλιστα, το επίπεδο της απαισιοδοξίας στο Νομό Θεσσαλονίκης, είναι ελαφρώς χαμηλότερο (+27) σε σύγκριση με τον αντίστοιχο Εθνικό δείκτη (+33).
• Ως επακόλουθο της σταθερής απαισιοδοξίας των καταναλωτών και των γεωπολιτικών εξελίξεων στην περιοχή, επιδείνωση παρουσιάζει ο δείκτης για την πραγματο­ποί­ηση σημαντικών αγορών προς το παρόν, αλλά και για την πραγ­μα­τοποίηση τέτοιων αγορών στο μέλλον.
• Χαμηλή πρόθεση για αποταμίευση. Σημειώνεται ότι, σε σχέση με τον “Σεπτέμβριο 2017”, παρατηρείται μικρή αύξηση του ποσοστού όσων δηλώνουν ότι αποταμιεύουν (λίγο ή πολύ) στο 14% (από 10%), ενώ το 34% δηλώνει ότι “τραβάει” από τις αποταμιεύσεις ή χρεώνεται όλο και περισσότερο (από 38% τον “Σεπτέμβριο 2017”) και ποσοστό 52% δηλώνουν ότι τα φέρ­νουν ίσα – ίσα με τα εισοδήματά τους (ακριβώς όσο και τον “Σεπτέμβριο 2017”). Η αύξηση, ωστόσο, στο ποσοστό όσων αποταμιεύουν, ενδεχομένως να συνδέεται με τις γεωπολιτικές εξελίξεις στην περιοχή και τα προβλήματα στις Ελληνοτουρκικές σχέσεις, παρά στην βελτίωση των οικονομικών δεδομένων των νοικοκυριών.
• Παρά την σταθερή απαισιοδοξία που επικρατεί στους καταναλωτές, εκτιμάται σχετική ανάκαμψη στην αγο­ρά αυτοκινήτου στο Νομό Θεσ­σα­­λο­νίκης στο επόμενο 12μηνο.
• Σταθερότητα (σε πολύ κακό επίπεδο) για την αγορά ακινήτων και την οικοδομική δραστη­ρι­ότητα γενικότερα αλλά, επιπλέον, βελτιωμένη εικόνα στον τομέα των ανακαινίσεων ή/και επισκευών-βελτιώσεων σπιτιών. Ενδεχομένως, στη βελτίωση αυτή να έχει συμβάλλει η εκκίνηση της υλοποίησης του προγράμματος “Εξοικονομώ κατ’ Οίκον ΙΙ”, που συγκέντρωσε σημαντικό ενδιαφέρον από τα νοικοκυριά.

 

2.       ΕΡΕΥΝΑ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ

Για πρώτη φορά στο ιστορικό των μετρήσεων του “Βαρόμετρου ΕΒΕΘ” από τον Μάρτιο του 2009, ο “Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών για τη Βιομηχα­νία” στο Νομό Θεσσαλονίκης βρίσκεται σε θετικό έδαφος, βελτιωμένος σε σχέση με τον “Σεπτέμβριο  2017”.  Οριακή επιδείνωση παρουσιάζει η τιμή του δείκτη σε Εθνικό επίπεδο, διατηρώντας ελαφρά αρνητικά πρόσημο, ενώ ελαφρά θετικός εμφανίζεται ο δείκτης σε Ευρωπαϊκό επίπεδο.

Πρέπει να τονιστεί ότι η αποβιομηχάνιση του Νομού Θεσσαλονίκης και η μεταφορά πολλών επιχειρήσεων του κλάδου σε γειτονικές χώρες τα τελευταία χρόνια, έχει πλέον καταστήσει δυσχερές ακόμα και το έργο της συμπλήρωσης του δείγματος της έρευνας με τον απαιτούμενο αριθμό επιχειρήσεων του κλάδου.

Έτσι, το ισο­ζύγιο θετικών – αρνητικών εκτι­μήσε­ων του “Δείκτη Επιχειρηματικών Προσδο­κι­­­ών της Βιομηχανίας” βρίσκεται στις +4 μο­νάδες στο Νομό Θεσσα­λο­νίκης (-3 σε Εθνικό και +6 σε Ευρωπαϊκό επίπεδο). Πρέπει να σημειωθεί ότι ο συγκεκριμένος δείκτης εμφανίζει σαφή ανάκαμψη σε σχέση με τον προηγούμενο “Σεπτέμβριο 2017” σε τοπικό επίπεδο (+4 από -6), σχετική σταθερότητα σε Εθνικό επίπεδο (-3 από -1) αλλά και σε Ευρω­παϊκό επίπεδο (+6 από +7).

Μικτές τάσεις παρατηρούνται στην έρευνα της Βιομηχανίας. Η αξιολόγηση για το προηγούμενο εξάμηνο παρουσιάζει μικρή επιδείνωση (-9 από -4) σε σχέση με τον περασμένο “Σεπτέμβριο 2017”, ενώ ταυτόχρονα, το τρέχον συνολικό επίπεδο παραγγελιών των επιχειρήσεων κρίνεται μεν ως μη ικανοποιητικό αλλά εμφανίζει μικρή βελτίωση σε σχέση με το προηγούμενο εξάμηνο (-45 από -50).  Οι αντίστοιχες εκτιμήσεις για το προσεχές 6μηνο σχετικά με την παρα­γω­γή διαμορφώνονται σε  πολύ θετικό επίπεδο και εντυπωσιακά βελτιωμένες, σε σχέση με τον ”Σεπτέμβριο 2017″.  Παράλληλα, το τρέχον επίπεδο παραγγελιών από το εξωτερικό παρουσιάζεται έντονα αρνητικό και σε χαμηλότερο επίπεδο σε σχέση με το προηγούμενο εξάμηνο (-44 από -38), ενώ θετικές αλλά σε χαμηλότερο επίπεδο παραμένουν οι εκτιμήσεις σε σχέση με την εξέλιξη της εξαγωγικής δραστηριότητας στο μέλλον σε τοπικό επίπεδο. Τα παραπάνω, σε συνδυασμό με την σημαντική βελτίωση των εκτιμήσεων για την εξέλιξη της απασχόλησης το επόμενο εξάμηνο (+15 από -1 τον “Σεπτέμβριο 2017”), δείχνουν ότι η εκτιμώμενη σημαντική ανάκαμψη της παραγωγής και της απασχόλησης στον κλάδο της Βιομηχανίας και η συνεπακόλουθη άνοδος του “Δείκτη Επιχειρηματικών Προσδοκιών της Βιομηχανίας” σε θετικό έδαφος, οφείλεται μάλλον σε εκτιμήσεις για ανάκαμψη της ζήτησης στο εσωτερικό (λόγω και των προσδοκιών για μια έντονα θετική επικείμενη τουριστική περίοδο) παρά σε παράγοντες που σχετίζονται με τις εξαγωγές και την εξωστρέφεια.

Ειδικότερα, οι απόψεις των βιομηχανιών του Νoμού Θεσσαλονίκης συνοψίζονται στα ε­ξής:

• Υπάρχει μικρή πτώση της παρα­γωγής (-9 από -4) κατά το τελευταίο εξάμηνο. Αντίστοιχη πορεία επιδείνωσης ακολουθεί ο σχετικός δείκτης και σε Εθνικό επίπεδο, σε θετικό όμως έδαφος (+13 από +23). Οι εκτιμήσεις για την εξέλιξη της παραγωγής στο άμεσο μέλλον αναφορικά με το Νομό Θεσσαλονίκης, ξεπερνούν κάθε προηγούμενο στην ιστορία των μετρήσεων του “Βαρόμετρου ΕΒΕΘ”, ενώ και σε Εθνικό Επίπεδο οι προσδοκίες είναι θετικές αλλά ηπιότερες.
• Πραγματοποιείται σχετικά ικανοποιητικά η διαχείριση των αποθεμάτων και της πα­ρα­γωγικής δυναμικότητας των βιομηχανιών.
• Αποτυπώνεται μικρή αισιοδοξία για το μέλλον σε σχέση με το επίπεδο των ε­ξα­γω­γών, ελαφρά μειωμένη σε σχέση με τον “Σεπτέμβριο 2017”.
• Αναμένεται σχετική σταθερότητα των τιμών για το επόμενο χρονικό διάστημα, ενώ εμφανίζεται σαφώς θετική πρόβλεψη για την εκτίμηση της απασχόλησης στο επόμενο διάστημα.

 

3. ΕΡΕΥΝΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ

Στο υψηλότερο επίπεδο από την καθιέρωση των μετρήσεων του “Βαρόμετρου ΕΒΕΘ” και σαφώς βελτιωμένος σε σχέση με τον “Σεπτέμβριο 2017” εμφανίζεται το κλίμα που καταγράφεται στις επιχειρήσεις παροχής υπη­ρε­σιών στο Νομό Θεσσαλονίκης. Έτσι, ο σχετικός “Δείκτης Ε­πι­χειρηματικών Προσδο­κιών” για τον τομέα των Υπηρε­σι­ών βρίσκεται στις -01 μονάδες, έ­να­ντι +18 μονάδων σε Εθνικό επί­πεδο και +15 μονάδων σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Σε σχέση με τον προηγούμενο “Σεπτέμβριο 2017” υπάρχει σαφώς καλύτερο κλίμα σε τοπικό επίπεδο (-01 ένα­ντι -14), ελαφρά βελτίωση σε Εθνικό επίπεδο (+18 έναντι +15) και σε Ευρω­παϊκό επίπεδο (+15 έναντι +13).

Ειδικότερα, οι επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών του Νομού Θεσσα­λο­νί­κης αναφέ­ρουν:

• Μικρή ανάκαμψη ως προς την εξέλιξη της επιχειρηματικής τους κατάσταση σε σχέση με τον “Σεπτέμβριο 2017” και μικρή βελτίωση της ζήτησης κατά το προηγούμενο διάστημα.
• Θετικές προσδοκίες (στο υψηλότερο επίπεδο από την έναρξη των μετρήσεων του “Βαρόμετρου ΕΒΕΘ” τον Μάρτιο του 2009) και εντυπωσιακά βελτιωμένες σε σχέση με το προηγούμενο εξάμηνο. Θετική προβλέπεται και η εξέλιξη της απασχόλησης στο κλάδο, ενώ σταθεροποιητικές τάσεις αναμένεται να επικρατήσουν σε σχέση με την εξέλιξη των τιμών.

 

4.       ΕΡΕΥΝΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΛΙΑΝΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ

Σε ελαφρά αρνητικό επίπεδο παραμένει ο “Δείκτης Επιχειρημα­τι­κών Προσδοκιών για το Λι­­ανικό Ε­μπό­ριο” στο Νομό Θεσσαλονίκης αλλά με αισθητή ανάκαμψη σε σχέση με τον “Σεπτέμβριο 2017”. Ο αντίστοιχος Εθνικός δείκτης εμφανίζει οριακή βελτίωση, ενώ  ο Ευρω­παϊκός δείκτης παραμένει σχεδόν σταθερός.

Έτσι, το ισοζύγιο θετι­κών – αρνητικών εκτιμήσεων του “Δείκτη Επιχειρηματικών Προσδο­κι­ών Λιανικού Ε­μπο­­­ρίου” βρίσκεται στις -6 μονάδες (από -13 μονάδες τον “Σεπτέμβριο 2017”) στο Νομό Θεσ­σα­λονίκης, έ­να­ντι 2 μο­νάδων (από 0 μονάδες τον “Σεπτέμβριο 2017”) σε Εθνι­κό και +3 μονάδων (από +4 μονάδες τον “Σεπτέμβριο 2017”) σε Ευρωπαϊκό επί­πεδο.

Ειδικότερα, οι απόψεις των εμπορικών επιχειρήσεων του Νομού Θεσσα­λο­νί­κης συ­νο­ψί­ζο­νται στα εξής:

• Σταθερά αρνητική αξιολόγηση (-40 από -37) καταγράφεται αναφορικά με την εξέλιξη των πωλήσεων κατά το προηγούμενο 6μηνο, σε σχέση με τον “Σεπτέμβριο 2017”, αλλά οι εκτιμήσεις για τις πωλήσεις το επόμενο εξάμηνο βρίσκονται για πρώτη φορά στην ιστορία των μετρήσεων του Βαρόμετρου ΕΒΕΘ σε θετικό έδαφος (+6 από -17 τον “Σεπτέμβριο 2017”). Παράλληλα, εμφανίζονται σημαντικά βελτιωμένες οι εκτιμήσεις για την εξέλιξη των παραγγελιών το επόμενο εξάμηνο (-8 από -28 τον “Σεπτέμβριο 2017”).
• Εντούτοις, προβλέπουν σταθεροποίηση της απασχόλησης στον κλάδο τους, ενώ προβλέπουν και ελαφρά μείωση των τιμών των προϊόντων κατά το αμέσως επό­μενο διάστημα.

 

5.       ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ

Σημαντική βελτίωση του κλίματος καταγράφεται, σε σχέση με τον “Σεπτέμβριο 2017” στον κλάδο των κατασκευών, καθώς ο “Δείκτης Επιχειρη­μα­τικών Προσδοκιών για τις Κατα­σκευές” στο Νομό Θεσσαλονίκης βελτιώνεται εντυπωσιακά. Ταυτόχρονα, ο Εθνικός δείκτης παρουσιάζει σημαντική κάμψη συγκριτικά με τον “Σεπτέμβριο 2017”.

Έτσι, το ισοζύγιο θετικών – αρνητικών εκτιμήσεων του “Δείκτη Επιχειρηματικών Προ­σδοκι­ών Κατα­σκευ­ών” βρίσκεται στις -17 μονάδες στο Νο­μό Θεσσαλο­νί­κης, -55 μονάδες σε Ε­θνι­κό επίπεδο και +3 μονάδες σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Ουδέτερη εμφανίζεται η εξέ­λιξη της κατα­σκευ­αστικής δραστηριότητας κατά το τελευ­ταί­ο 6ά­μη­νο, αλλά σαφώς βελτιωμένη σε σχέ­­ση με τον “Σεπτέμβριο 2017”.

Εμφανίζεται ηπιότερη τάση πτώσης των τιμών σε σχέση με τον “Σεπτέμβριο 2017” σε το­πικό επίπεδο, ενώ για πρώτη φορά στην ιστορία των μετρήσεων του “Βαρόμετρου ΕΒΕΘ” εμφανίζεται θετική προσδοκία για την εξέλιξη της απασχόλησης το επόμενο εξάμηνο.

Ειδικότερα, οι απόψεις των κατασκευαστικών επιχειρήσεων του Νομού Θεσσα­λο­νί­κης συ­νο­­­ψίζονται στα εξής:

• Καταγράφεται μια σαφής άμβλυνση του δείκτη εξέλιξης της κατασκευαστικής δραστηριότητας κατά το τελευταίο εξάμηνο (-2 από -13), με σαφή βελτίωση των νέων παραγγελιών.
• Εμφανίζεται μια ηπιότερη τάση μείωσης των τι­μών των ακινήτων, καθώς συγκλί­νει περαιτέρω το επίπεδο των τιμών με το επίπεδο της ζήτησης.

 

 

6.       ΒΑΡΟΜΕΤΡΟ ΕΒΕΘ – “AD HOC” ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ

Στο πλαίσιο της αποτελεσματικότερης αξιοποίησης του “Βαρόμετρου ΕΒΕΘ”– ως ερευνη­τι­κού εργαλεί­ου– και για την πληρέστερη πληροφόρηση του επιχειρηματικού κόσμου του Νο­μού Θεσσαλονίκης, ενσωματώθηκαν στα ερωτηματολόγιά του “ad-hoc” ερω­τήσεις για διά­φο­ρα θέματα καταναλωτικής συμπεριφοράς, αλλά και επιχειρηματικής επι­καιρότητας. Τα ερωτήματα τέθηκαν με τέτοιο τρόπο (στο τέλος των τυποποιημένων ερωτη­μα­το­λο­γίων που χρη­σιμοποιεί το “Βαρόμετρο ΕΒΕΘ”), ώστε να διασφαλίζεται η συνέχεια και η εγκυρό­τητα των αποτελεσμάτων του.

 

• Παράγοντες που επηρεάζουν την επιλογή καταστημάτων από τους καταναλωτές

Όπως ήταν αναμενόμενο, οι τιμές των καταναλωτικών προϊόντων είναι ο βασικότερος παράγοντας για την επιλογή καταστήματος για την πραγματοποίηση σχετικών αγορών (39% πρώτη επιλογή και 79% στο σύνολο των τριών επιλογών παραγόντων). Ακολουθεί η ποιότητα των προϊόντων (19% και 52% αντίστοιχα) και η διάθεση προϊόντων Ελληνικής προέλευσης (14% και 38% αντίστοιχα).

Η καθαριότητα και η τάξη (4,6/5) και το ευγενικό και εξυπηρετικό προσωπικό (4,5/5) αποτελούν μακράν τους δύο βασικότερους παράγοντες για την ευχάριστη παραμονή των καταναλωτών σε ένα κατάστημα. Σημαντικό ρόλο παίζουν, επίσης, ο κατάλληλος κλιματισμός και εξαερισμός των χώρων του καταστήματος (3,9/5) και η άνετη και πρακτική διαρρύθμιση του χώρου (3,8/5).

Οι προσφορές αποτελούν πολύ σημαντικό όπλο στην προσπάθεια προσέλκυσης πελατών εκ μέρους των καταστημάτων, καθώς 8 στους 10 (80%) δηλώνουν ότι τις θεωρούν είτε το κυριότερο κριτήριο επιλογής καταστήματος (39%), είτε έναν από τους βασικούς παράγοντες που συνεκτιμούν (41%). Οι τιμές όμως αποτελούν είτε το κυριότερο κριτήριο (50%) είτε ένα από αυτά που κυρίως συνεκτιμώνται (42%), σχεδόν για το σύνολο των καταναλωτών.

Στην μάχη μεταξύ των επώνυμων/ μεγάλων και των μικρών/ συνοικιακών καταστημάτων, τα μεν υπερτερούν σε θέματα τιμών προϊόντων, προσφορών και ωραρίου λειτουργίας, ενώ τα δε κερδίζουν τους καταναλωτές σε θέματα εξυπηρέτησης/ φροντίδας και ευκολίας/ ταχύτητας πρόσβασης, ενώ σχεδόν ισοδύναμα αναδεικνύονται σε θέματα ποιότητας προϊόντων.

Τέλος, στο θέμα της χρέωσης του ειδικού τέλους για τις πλαστικές σακούλες, ο αντίκτυπος του μέτρου φαίνεται να είναι θετικός: περίπου 2 στους 3 καταναλωτές (64%) στο Νομό Θεσσαλονίκης θεωρούν ότι η εφαρμογή του θα συμβάλλει στην προστασία του περιβάλλοντος, ενώ πάνω από 8 στους 10 (85%) έχουν προσαρμόσει την συμπεριφορά τους σε περισσότερο φιλικές προς το περιβάλλον πρακτικές. Πιο συγκεκριμένα, το 59% δηλώνουν ότι χρησιμοποιούν πλέον τσάντες αγορών πολλαπλών χρήσεων, το 23% αγοράζει μικρότερο αριθμό πλαστικών σακουλών και το 3% δεν χρησιμοποιούν πλέον πλαστικές αλλά χάρτινες σακούλες. Μόλις το 15% δηλώνουν ότι εξακολουθούν να αγοράζουν τον ίδιο αριθμό σακουλών, όπως και πριν την εφαρμογή του μέτρου.

 

 

7.       ΒΑΡΟΜΕΤΡΟ ΕΒΕΘ – “AD HOC” ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

 

• Ασφαλιστικό/ Εισφορές

Μόλις 6% των επιχειρηματιών στο Νομό Θεσσαλονίκης θεωρούν την ανταποδοτικότητα των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης (ΕΦΚΑ) “Πολύ” ή ” Αρκετά” ικανοποιητική σε σχέση με τις συντάξεις, ενώ αντίστοιχο ποσοστό (8%) κρίνει “Πολύ” ή ” Αρκετά” ικανοποιητική την ανταποδοτικότητά τους σε σχέση με τις παροχές υγείας. Η συντριπτική πλειοψηφία (83% και 84% αντίστοιχα) θεωρούν την ανταποδοτικότητα των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης “Λίγο” ή “Καθόλου” ικανοποιητική.

 

• Φορολογικά θέματα

Οι υψηλοί φορολογικοί συντελεστές θεωρούνται από τη συντριπτική πλειοψηφία των ερωτηθέντων η βασικότερη αιτία για το φαινόμενο της φοροδιαφυγής στην Ελλάδα (75% πρώτη αιτία και 86% συνολικά). Ακολουθούν σε απόσταση η χαμηλή ανταποδοτικότητα από το Δημόσιο (9% και 41% αντίστοιχα), η απουσία φορολογικής συνείδησης των Ελλήνων (8% και 32% αντίστοιχα) και η απουσία φορολογικών ελέγχων (5 και 17% αντίστοιχα).

 

Φορολογικούς συντελεστές στο επίπεδο του 12% και 13% κατά μέσο όρο αντίστοιχα για φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις, θεωρούν δίκαιους και αποτελεσματικούς οι επιχειρηματίες του Νομού Θεσσαλονίκης. Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι το συνολικό ποσοστό όσων ζητούν φορολογικούς συντελεστές άνω του 25% βρίσκεται σε κάθε περίπτωση πολύ κάτω από το 5% των ερωτώμενων.

 

Καμπανάκι κινδύνου εξακολουθεί να χτυπάει σχετικά με το φαινόμενο της μετακίνησης επιχειρήσεων σε γειτονικές χώρες για φορολογικούς/ ασφαλιστικούς λόγους, καθώς το 50% των επιχειρήσεων που συμμετείχαν στην έρευνα δηλώνουν ότι η παραμονή τους στην Ελλάδα συναρτάται σε “Πολύ” ή “Αρκετά” μεγάλο βαθμό από το φορολογικό και ασφαλιστικό κόστος.

 

Σημαντικό έλλειμμα ενημέρωσης καταγράφεται σχετικά με τις προϋποθέσεις και τις διαδικασίες του εξωδικαστικού συμβιβασμού και της ρύθμισης των 120 δόσεων για οφειλές ελευθέρων επαγγελματιών προς Εφορία και ΕΦΚΑ, καθώς το 42% και το 38% αντίστοιχα των επιχειρήσεων που συμμετείχαν στην έρευνα δηλώνουν άγνοια για τα σχετικά.  Παράλληλα, μόλις το 19% θεωρούν ότι το μέτρο του εξωδικαστικού συμβιβασμού είναι σωστό και βοηθάει όπως είναι σήμερα, ενώ το 25% το κρίνουν μεν σωστό αλλά θεωρούν ότι δεν βοηθάει όπως είναι σήμερα και το 12% το θεωρούν λάθος. Κάπως καλύτερη είναι η εικόνα για τη ρύθμιση των 120 δόσεων: το 26% θεωρούν ότι είναι σωστή και βοηθάει όπως είναι σήμερα, ενώ 26% την κρίνουν μεν σωστή αλλά θεωρούν ότι δεν βοηθάει όπως είναι σήμερα και το 10% την θεωρούν λάθος.

 

• Εύρεση Στελεχών

Δυσκολίες στην ανεύρεση εξειδικευμένων στελεχών αντιμετωπίζουν, κατά δήλωσή τους, το 35% των επιχειρήσεων στο Νομό Θεσσαλονίκης, όταν βρίσκονται σε διαδικασία σχετικής αναζήτησης, ενώ το 40% δηλώνουν ότι δεν αντιμετωπίζουν σχετικές δυσκολίες. Το 22% των επιχειρήσεων του δείγματος δηλώνουν ότι δεν αναζητούν ποτέ εξειδικευμένα στελέχη στην αγορά εργασίας. Δημοφιλέστερος τρόπος αναζήτησης τέτοιων στελεχών αναδεικνύεται ο επαγγελματικός κύκλος των επιχειρηματιών (36%) και ακολουθούν οι ηλεκτρονικές αγγελίες σε ιστοσελίδες  ευρέσεως εργασίας (22%), οι αγγελίες στον Τύπο (10%), τα ειδικά γραφεία ευρέσεως εργασίας (6%) και οι αναρτήσεις στην ιστοσελίδα της επιχείρησης (5%).