H Palmos Analysis διενήργησε πανελλαδική έρευνα για την ενημερωτική ιστοσελίδα tvxs.gr, με ερωτήματα για την πολιτική επικαιρότητα και την καταγραφή των εκλογικών τάσεων. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε με τηλεφωνικές συνεντεύξεις το διάστημα από  9 – 12 Οκτωβρίου 2017 σε αντιπροσωπευτικό δείγμα 1.010 ατόμων άνω των 18 ετών με δικαίωμα ψήφου.

Πονοκέφαλοι για ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ…

Η έντονη πολιτική δραστηριότητα, το διάστημα που προηγήθηκε, με τις ομιλίες και συ­νε­ντεύξεις των πολιτικών αρχηγών στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, καθώς και τις έντο­νες αντιπαραθέσεις των κομμάτων στη Βουλή για διάφορα θέματα τις προηγού­με­νες εβδομάδες, οδήγησε σημαντικό μέρος των ψηφοφόρων που δήλωναν “μετέωροι” πριν από 6-7 μήνες, σε κάποια κομματική κάλπη, μειώνοντας έτσι τη σχετική δεξαμενή των μετέωρων ψηφοφόρων και οδηγώντας, αντίστοιχα, σε αύξηση των ποσοστών πρό­­θεσης ψήφου, όλων σχεδόν των κομμάτων. Όλων, πλην ενός.

Η Νέα Δημοκρατία εξακολουθεί μεν να προηγείται του ΣΥΡΙΖΑ με διψήφια διαφορά στην πρόθεση ψήφου και να αποτελεί το βασικό πόλο συσπείρωσης των κεντροδεξιών ψη­φο­φόρων ωστόσο, είναι το μόνο κόμμα που δεν επωφελείται από τη μείωση της δε­ξα­με­νής των “μετέωρων” ψηφοφόρων. Καταγράφει μάλιστα μικρή, αλλά αισθητή μείωση της εκλογικής της επιρροής, ενώ εμφανίζεται στάσιμη η – ήδη υψηλή – συσπείρωση των ψηφοφόρων της του 2015. Παράλληλα, φαίνεται να μην “περπα­τάει” η στρατηγική συγκράτησης ή επαναπατρισμού δεξιών ψηφοφόρων που έχουν καταφύγει στη Χρυ­σή Αυγή, καθώς το κόμμα αυτό καταγράφει σημαντική άνοδο των ποσοστών του, ενώ δεν καταφέρνει να κυριαρχήσει – στο βαθμό που της είναι ανα­γκαίο για την κατάληψη της εξουσίας – στον κεντρώο χώρο: το 41% των ψηφοφόρων που αυτοχα­ρα­κτηρί­ζο­νται κεντρώοι δηλώνουν αυτή τη στιγμή “μετέωροι”.

Όχι πως ο ΣΥΡΙΖΑ έχει λύσει τα προβλήματά του. Η μικρή, αλλά αισθητή αύξηση στο πο­σοστό του στην πρόθεση ψήφου, δεν οφείλεται στην αύξηση της συσπείρωσης των ψηφοφόρων του 2015, αλλά σε αυξημένες (μικρές όμως) ροές ψηφοφόρων από τα άλλα κόμματα. Αντιθέτως, οι διαρροές του προς τα αριστερά – αντιμνημονιακά κόμ­μα­τα εμφανίζονται αυξημένες, παρά τις προσπάθειες υιοθέτησης “αριστερής” ατζέντας σε διάφορα κοινωνικά θέματα (αλλαγή ταυτότητας φύλου, κατάργηση Πανελληνίων εξε­τάσεων κτλ.).

Η ερμηνεία ίσως είναι απλή: όσοι διαρρέουν στα αριστερά του ΣΥΡΙΖΑ δεν κάνουν αυτή την επιλογή επειδή είχαν απογοητευτεί από τους χειρισμούς σε τέτοιου είδους ζητήματα, αλλά λόγω της σκληρής οικονομικής και δημοσιονομικής πολιτικής που ασκείται, σχεδόν υποχρεωτικά, λόγω μνημονίων. Είναι συνεπώς αμφίβολο αν τέτοιου είδους χει­ρι­σμοί σε τέτοιου είδους θέματα μπορούν να συγκρατήσουν τις διαρροές προς τα αριστερά. Αντιθέτως, ενδεχομένως αποξενώνουν μερίδα μετριοπαθών και κεντροαρι­στε­ρών ψηφοφόρων – που αποτέλεσαν σημαντικό κομμάτι των εκλογικών επιτυχιών του 2015 – αλλά οι απόψεις τους σε κοινωνικά ζητήματα είναι πιο mainstream (για να δανειστώ ένα σχετικό αγγλικό όρο). Προς επίρρωση των παραπάνω, είναι χαρακτηρι­στικό ότι ο ΣΥΡΙΖΑ υπολείπεται της ΝΔ, ως προς την Κυβερνητική αποτελεσματικότητα, σε τομείς που παραδοσιακά υπερείχε και αποτελούσαν τα “προπύργιά” του: στην Παι­δεία (-21 μονάδες), στην Υγεία (-11 μονάδες), στην Κοινωνική Πρόνοια (-4 μονάδες), ακό­μα και στην αντιμετώπιση της διαφθοράς και της διαπλοκής (-3 μονάδες). Και βέ­βαια, τα στραβοπατήματα του τελευταίου διαστήματος σε σχέση με σημαντικές επενδύ­σεις που βρίσκονται σε εξέλιξη, δημιουργούν σημαντικό θέμα και στο βασικό ζητού­μενο της εποχής: αυτό της Ανάπτυξης (-22 μονάδες).

Αξίζει να αναφερθεί ότι οι ψηφοφόροι της Χρυσής Αυγής εμφανίζονται πιο “θαρρετά” σε σχέση με το παρελθόν στην έρευνα, δηλώνοντας την προτίμησή τους με μεγαλύ­τε­ρη άνεση, καθώς η μεγάλη περίοδος των δικαστικών εκκρεμοτήτων που σχετίζονται με το συγκεκριμένο κόμμα έχει οδηγήσει στην απαξίωση των γεγονότων ή ακόμα χειρό­τερα στην αποενοχοποίηση πράξεων και λόγων. Σε κάθε περίπτωση, η αύξηση των ποσοστών της είναι εντυπωσιακή, δεδομένου μάλιστα ότι στο ακροδεξιό φάσμα του πο­λι­τικού συστήματος υπάρχουν εναλλακτικές, που όμως δε δείχνουν σημαντική δυνα­μική.

Ενισχυμένα, το ΚΚΕ, η Δημοκρατική συμπαράταξη, αλλά και το Ποτάμι. Για τα τελευταία δύο κόμματα είναι φανερό, ότι οι διαδικασίες εκλογής νέου αρχηγού για τον υπό σύ­στα­ση νέο φορέα στην Κεντροαριστερά, τα ενισχύουν και τα ευνοούν. Μάλιστα, ο χώ­ρος φαίνεται να έχει δυναμική και είναι πιθανό ένα νέο σχήμα, εφόσον οι διαδικασίες εξελιχθούν ομαλά και χωρίς εντάσεις, να “φλερτάρει” με διψήφια ποσοστά στις επό­με­νες εκλογές. Όλο το εγχείρημα όμως θα κριθεί σε μεγάλο βαθμό από τους χειρι­σμούς των υποψηφίων και των κομμάτων που συμμετέχουν κατά την προεκλογική περίοδο, αλλά και την επόμενη ημέρα.